Welke behandeling is nodig?

P1040115

Welke behandeling nodig is verschilt per kat. 
Hieronder vindt u een overzicht van de mogelijkheden en voorbeeldfoto’s. Meer foto’s kunt u bekijken  op de facebook-pagina van de trimsalon.

De afgelopen jaren is de behoefte aan goed geschoolde kattentrimmers enorm toegenomen, en het aantal van dat soort trimmers gelukkig ook. Inmiddels zijn er ook verschillende stromingen ontstaan binnen het trimmen van katten. Nu er meer katten regelmatig op de trimtafel verschijnen rijst de vraag ‘Wat is nu de beste manier om de kattenvacht, op katvriendelijke wijze, in goede conditie te houden?’. Iedere trimmer zal hier zijn of haar eigen visie op hebben en daarnaar werken. Sommige trimmers wassen wel, anderen niet. De één is tegen ontwollen (het uitdunnen van klitgevoelige onderwol in onnatuurlijk volle vachten), anderen ontwollen wel. Mijn persoonlijke visie is om zo min mogelijk in te grijpen in de natuurlijke processen van gezonde vachten. Wanneer dit natuurlijke proces echter niet (meer) goed werkt en de kat gaat lijden onder de conditie van zijn vacht dan vind ik ingrijpen door scheren of uitdunnen/ontwollen een prima manier om het welzijn van de kat te verbeteren. Maar: wel met de situatie van elke individuele kat in gedachten (leefwijze en gezondheid van de kat, vachttype, karakter van de kat etc.).

In mijn blog-serie “Uit de War” is meer te lezen over de verschillende trimmethodes en mijn keuzes daarin.


  • Scheren

Dit wordt gedaan bij lang- of kortharige katten met niet-uitkambare klitten in de vacht en/of met vervilte vacht. Er wordt geschoren met een stille trimmers-tondeuse. De gebruikte scheerkoppen zijn speciaal gekozen op geschiktheid voor de fijne kattenvacht en geven een glad en (vrijwel) streeploos resultaat.
Als er over het hele lichaam veel niet of zeer moeilijk uitkambare klitten zitten kan de kat helemaal worden geschoren. Dit is echter ook afhankelijk van het seizoen en of de kat een binnen- of buitenkat is. Kop, staart en pootjes worden standaard niet geschoren, behalve als daar ook klitten zitten. Bij bejaarde katten wordt zoveel mogelijk vacht gespaard omdat deze katten wat kouwelijk kunnen zijn en ze de vacht extra hard nodig hebben als beschermlaag rond hun vaak wat knokige lichaam.
Bij voorkeur worden alleen de ‘probleemzones’ geschoren, bijv. de buik, liezen en oksels. Bij langharige katten is dan nauwelijks te zien dat de onderkant geschoren is.
Als er ook veel klitten op rug en flanken zitten kan de kat het ‘leeuwtjesmodel’ krijgen. Het haar van de kraag en (indien klitvrij) op de schouders wordt dan behouden waardoor de kat op die plekken de warmte en bescherming van zijn vacht houdt.


*NB: bij Cat Pretty worden kortharen niet geschoren als dat alleen is omdat ze verharen. De vacht heeft verschillende belangrijke functies en alleen als een kat meer ongemak (en pijn) dan gemak van zijn vacht (door klitten of het risico daarop) heeft wordt er geschoren. Verharen is een gezond en natuurlijk proces. U kunt de haaroverlast beperken door de kat regelmatig kort te kammen. Een pinnenborsteltje (slicker) en een gewone metalen kam of harkje zijn daarvoor meestal het best geschikt. Bij zieke of oude katten waarbij echt veel oud haar in de vacht zit kan een trimbehandeling waarbij de vacht grondig gekamd wordt verlichting brengen. Uiteraard is het aan te bevelen dat in dit soort gevallen de kat ook door een dierenarts onderzocht wordt.
Enkele voorbeelden van geschoren katten:

crunchy-scheerkat
Poes1


  • Kort scheren of ‘op lengte’

Meestal wordt de vacht op ca. 3 mm geschoren. Bij klitten of vilt dicht op de huid soms hier en daar korter. Het snijniveau van de scheerkop moet namelijk kort genoeg zijn om tussen de huid en de klitten te kunnen scheren.

Soms is het echter wenselijk dat de vacht langer blijft. Bijvoorbeeld als de kat veel naar buiten gaat in koudere seizoenen of als maag-darmproblemen door haarballen een medische reden is om te scheren. Als er nog geen of slechts enkele klitten in de vacht zitten, en de klitten ontstaan gewoonlijk niet direct op de huid dan kan de vacht ook op ca. 1 cm geschoren worden. Het effect is dan, vooral bij dichte vachten met veel onderwol, een wat teddy-achtige vacht (de ’teddybeer-look’). Bij sluikere vachten ligt het haar platter tegen het lichaam en is het minder teddy-achtig. Het resultaat is minder strak dan bij ‘kort scheren’ maar kan aangenamer zijn voor de kat. Voor vachten waarbij de klitten onderin de vacht, dicht bij de huid ontstaan is op lengte scheren geen optie. Die vachten zullen alsnog gaan klitten.

Enkele voorbeelden van ‘op lengte’ geschoren katten:

p1120098
kopie-van-p1120651


  • Kambehandeling; ontklitten, oud haar uit kammen en indien nodig lokaal uitdunnen

Bij deze behandeling worden eerst kleinere klitten handmatig verwijderd en wordt loszittend oud haar met behulp van verschillende kammen uit de vacht gekamd. Is de vacht dan nog steeds erg dicht en vol dan kan deze wat worden uitgedund. Voor het uitdunnen van de vacht wordt nog wel eens de term “ontwollen” gebruikt. Dat klinkt nogal heftig, maar het is een vakterm, eigenlijk vanuit het hondentrimmen, voor het uitdunnen van erg volle vachten die, doordat ze zo vol zijn, een groter risico lopen op klitvorming en vervilting. Bij katten is dit ‘uitdunnen’ bij de meeste trimmers geen standaard behandeling, maar wordt het soms alleen lokaal toegepast om klitvorming op die plek te voorkomen. Het uitdunnen betreft hier vooral het uitdunnen van de onderwol; het zachte doffe pluishaar tussen de hardere dekharen, vandaar de term “ontwollen”. In erg dichte vachttypen of bij slechte vachtcondities kunnen oude onderwol-haren in de vacht blijven hangen in plaats van eruit te vallen. In onnatuurlijk dichte vachten (meestal zo gefokt bij raskatten) blijven de oude losse haren gewoon te lang klem zitten tussen de andere haren en raken verstrikt voor ze uit hebben kunnen vallen of voordat de kat ze weg heeft kunnen wassen. Ook bij zieke of te dikke katten die zich niet goed wassen, valt oud haar niet goed uit. De vacht is vervuild, o.a. met niet weggewassen talg, en vaak is het haar zelf door ziekte ook niet van de beste kwaliteit. Oude haren glijden daardoor niet meer uit de vacht. Als dit op grotere schaal gebeurt ontstaan er klitten. Bij een kambehandeling wordt de oude wol uit de vacht gekamd en eventueel uitgedund om klitvorming te voorkomen. Meestal is een vacht na het weg kammen van het oude haar al voldoende ‘los en luchtig’ om weer normaal te kunnen functioneren. Bepaalde (ras)katten hebben echter vaak zulke onnatuurlijk dichte en volle vachten dat het het risico van klitten altijd aanwezig blijft. Door de risico-gebieden uit te dunnen wordt dit risico tijdelijk verkleind. Hoe vaak en hoe veel uitdunnen verschilt per kat en de mate van uitdunnen is afhankelijk van o.a. vachttype en -conditie, leeftijd, leefwijze en gezondheid van de kat. Omdat onderwol gemaakt is om makkelijk los te laten, zodat een kat bijv. niet direct vast komt te zitten met zijn vacht als hij tussen de struiken door loopt, kan er bij het uitdunnen ook een beetje van de nog goede onderwol mee los komen met kammen. Daarom wordt altijd rekening gehouden met de individuele situatie van de kat. In de meeste gevallen is uitdunnen trouwens niet nodig en volstaat uit de vacht kammen van het oude haar.

Ook de “gewone” Huis-Tuin-Keukenkat kan indien deze door ziekte, ouderdom of zwaarlijvigheid zelf niet meer aan vachtonderhoud kan doen, baat hebben bij een kambehandeling. In die gevallen wordt er niet echt uitgedund, maar gaat het vooral om het verwijderen van oude haren die in de vacht zijn  blijven zitten.

Uitdunnen alleen wegens verharen? Dat heeft weinig nut en daarom doe ik het niet. Het vermindert misschien het verharen maar dit effect is slechts heel tijdelijk, zeker bij gezonde kortharen. Verharen is een normaal proces en is juist goed want haren die uit de vacht vallen kunnen niet gaan klitten.


  •  Combinatie scheren en doorkammen/ontwollen:

Het is ook mogelijk om alleen de probleemzones te scheren en, als daar geen grote klitten zitten, de rest van de vacht goed door te kammen (oud haar verwijderen) en waar nodig te ontwollen. De kat blijft dan grotendeels mooi in z’n vacht zitten maar de probleemzones zijn dan voorlopig wel weer vrij van klitten.
Dit is ook een mooie oplossing voor katten die zich door de eigenaar ‘aan de bovenkant’ wel goed laten borstelen, maar die gaan mopperen als ‘de onderkant’ aan de beurt is.


  • Wassen:

Wassen is mogelijk, maar volledig nat maken en gebruik van shampoo is meestal niet nodig en wordt door veterinair dermatologen zelfs afgeraden.

Ook vanuit anatomisch oogpunt is wassen niet logisch; de kat is een pelsdier en de hele vachtstructuur is erop gericht om de huid droog te houden. Daarnaast verjongt – en verschoont – de vacht zichzelf voortdurend door de aanmaak van nieuw haar en het afstoten van oud haar.
Katten zijn bovendien schone dieren en het is, zeker als er thuis meerdere huisdieren zijn, beter de kat zoveel mogelijk zijn eigen geur te laten behouden.

De volgende opties zijn mogelijk:

  • Afsponzen met washand

Indien nodig kan de trimbehandeling worden afgesloten met een kleine katvriendelijke wasbeurt; afsponzen met een aangenaam warme washand om losse haartjes, huidschilfers, teveel aan talg en andere onrechtmatigheden te verwijderen. Daarna drogen met de handdoek. Voor deze kleine wasbeurt na een ontwol- of scheerbehandeling worden geen extra kosten gerekend.

  • Alleen in uitzonderlijke gevallen c.q. medische noodzaak: douchen

Is de vacht echt erg vies dan kan de kat met diervriendelijke of, indien voorgeschreven door dierenarts, medicinale shampoo gewassen worden mits dit niet te stressvol is voor de kat. Ik probeer eerst of de kat los in de wasbak gewassen kan worden. Meestal lukt dat. Als het niet lukt en wassen echt nodig is, zoals bijvoorbeeld bij aangekoekte ontlasting of een schadelijke substantie in de vacht, dan kan de kat in een waskooi gewassen worden. De waskooi is een geplastificeerde draadmand (formaat reismand) waar de waterstralen doorheen kunnen. Op deze manier kan de kat veilig gewassen worden. De kat ervaart dit echter niet als veilig, dus dit is alleen voor noodgevallen! Na het wassen volgt drogen met de handdoek en een stille föhn.
Let wel: het douchen gebeurt dus alleen in uitzonderlijke gevallen c.q. bij medische noodzaak.


  • Nageltjes knippen:

Dit kan wenselijk zijn voorafgaand aan de behandeling i.v.m. de veiligheid van trimmer en eigenaar, maar ik knip de nagels niet standaard. Zeker bij katten die buiten komen laat ik de nagels, indien normaal van vorm en lengte, liever intact omdat de kat ze nodig heeft bij het klimmen en ter verdediging. Bij binnenkatten en senior katten kan knippen wel gewenst zijn omdat hun nagels vaak minder slijten. Bij ‘rond gebouwde’ katten (zoals bijv. Pers, Brit, Exotic) hebben de nagels vaak een meer gebogen vorm waardoor ze sneller richting de teenzooltjes groeien. Om ingroeien van de nagels (in de teenzooltjes) te voorkomen is het bij deze katten vaak wel raadzaam de nagels regelmatig te knippen. 

Als losse behandeling* (dus zonder trimbehandeling) kan het knippen van de nagels raadzaam zijn bij oudere katten, zieke katten (denk o.a. aan katten met gebitsproblemen en stijfheid door artrose), of binnenkatten waarvan de nagels onvoldoende slijten. Als de nageltjes bij het lopen op de vloer tikken zijn ze te lang. De teentjes worden dan scheef geduwd bij het lopen en na verloop van tijd kunnen de nageltjes in de voetzooltjes groeien. Om dit te voorkomen kunnen ze geknipt worden.
*NB: afspraken voor alleen nagels knippen worden alleen gemaakt in de trimsalon of aan huis in Amsterdam Zuidoost. (U kunt voor het knippen van de nageltjes ook bij uw dierenarts terecht)

Wilt u de nageltjes laten knippen omdat uw kat aan meubels, behang e.d. krabt? In dat geval geef ik u graag tips om dit probleem op te lossen.
Cat Pretty ziet het knippen van de nagels namelijk liever niet als alternatief voor een krabpaal. Een kat krabt niet alleen om zijn nagels te onderhouden. Het krabben heeft ook te maken met het achterlaten van zichtbare en (voor andere katten) ruikbare markeringen. De markering vormt de kat zijn (of haar) naambordje en het krabben maakt onderdeel uit van het normale gedrag van een kat en de behoefte zich veilig te voelen in de eigen omgeving.
Geknipte nageltjes zijn binnen enkele weken weer op normale scherpte. Daarom kun je je, zeker bij katten die het knippen van de nagels niet goed toe laten, afvragen of het de moeite, het geld en de stress bij de kat waard is om het nagels knippen om de paar weken door een kattentrimmer of dierenarts te laten doen. Beter is de kat aan te leren om andere objecten te gebruiken om aan te krabben. Er zijn talloze soorten krabattributen te koop. Van karton, van sisal, vaak met kattenkruid erin. Er zijn ook krab-dingen die deel uit maken van ‘entertainmentstations’ (speelgoed) voor katten. Sommige katten krabben graag aan rubber (rubber laarzen bijv.), anderen hebben de voorkeur voor onbewerkt (tuin)hout of een boomstammetje.

Echter, zoals gezegd; bij oudere en zieke katten is het raadzaam de nagels wél regelmatig te (laten) knippen vanwege het risico op het pijnlijke ingroeien van te lange nagels.

error: Content is protected !!